Lexicon |
A | B | C | D | E | F | G |
H | I | J | K | L | M | N |
O | P | Q | R | S | T | U |
V | W | X | Y | IJ | Z |
Brisantbom
[3]
Dit type bom bestaat uit een hoeveelheid springstof
in een stalen mantel die is voorzien van staartvinnen. Deze vinnen zorgen voor een stabiele val.
De ontsteking gebeurt door een of twee schokbuizen na aanraking met het doel., of de omgeving.
Bij de ontploffing die hierop volgt, wordt het omhulsel in kleine splinters gereten die met een
snelheid van ongeveer 1500 meter per seconde worden weggeslingerd. Een bom van 12 kg produceert
circa 1000 splinters. Verder zet de drukgolf zich voort in de omgeving en oefent hierbij een
verwoestende werking uit. De dodelijke splinterwerking is, afhan- kelijk van het gewicht, effectief
in een straal van 300 meter, terwijl door de luchtdruk muren in een straal van ruim 50 meter instorten.
Cognaten
[1]
Alle afstammelingen, in mannelijke en vrouwelijke lijn, van bepaalde
stamouders.
Genealogie
Grieks: genealogia =
geslachtsregister, van genea = geslacht.
[1] Leer van de
geslachtsafstamming. Ook: geslachtsstamboom.
Generatie
[1]
Alle personen in een kwartierstaat
of parenteel die in rechte lijn op gelijke afstand
staan van de behandelende persoon.
Ook: Eenheid om de graad van verwantschap
tussen twee personen uit te drukken, bijv. grootvader en kleinzoon staat twee
generaties van elkaar af.
Wat de tijdsduur van een generatie betreft, rekent
men in de middeleeuwen met vier en in de tegenwoordige tijd met drie generaties
per eeuw.
Heilsofficier
[2]
Officier van het Leger des Heils (LdH). Het 'leger'
kent rangen van kadet tot commandant. Een bevelvoerend officier heeft de leiding over een
LdH-korps. Zo'n officier fungeert ongeveer als een predikant of een pastoor
in de kerk.
Heilssoldaten van een LdH-korps kunnen plaatselijk officier worden indien
zij een belangrijke taak binnen het korps vervullen (bijv. korpssecretaris of
-penningmeester). Deze onbetaalde taak doen zij naast hun normale werk.
Korps/LdH-korps
[2]
Een plaatselijke afdeling van het Leger des Heils (LdH) waar heilssoldaten in
een korpszaal de (evangelistische) samenkomsten bezoeken.
Kwartierdrager
Zie: proband.
Kwartiernummer
[1]
Nummer van een persoon in een kwartierstaat. Er zijn
verschillende systemen van nummering ontwikkeld. De in ons land meest gebruikte
nummering is die van Kekule, waarbij de persoon waarom
het gaat, de proband, het nummer 1 krijgt. Diens ouders
krijgen dan 2 en 3, de grootouders 4 t/m 7, enz. In dit systeem hebben alle
mannen dus even, en alle vrouwen oneven nummers. De vader heeft steeds het
dubbele nummer van wat zijn kind heeft. Ook geeft het nummer van de voorste man
in een generatie het aantal voorouders in die generatie
aan (2, 4, 8, 16, enz.).
Klik hier voor een voorbeeld.
Kwartierstaat
[1]
Een in generaties gerangschikte opgave van de wettige voorouders
van een bepaald persoon. Deze persoon wordt de kwartierdrager of proband
genoemd. De naam kwartierstaat is ontleend aan de vier kwartieren van een wapenschild, waarin men
wel de wapens van de vier grootouders plaatste.
Elke persoon in een kwartierstaat heeft een
kwartiernummer.
Leger des Heils
[2]
Internationale organisatie, die in 1865 in Londen is ontstaan, toen
In 1887 vestigde het LdH zich ook in Nederland (Amsterdam). In 1891 werd het maatschappelijk werk
als een afzonderlijke tak van arbeid georganiseerd.
Het woord leger geeft aan
dat de organisatie zich als een 'strijdmacht' manifesteert met de duivel (Satan) als
grote vijand.
Men volgde qua organisatie de militaire hiërargie van het leger met heilssoldaten
en heilsofficieren.
Er zijn drie officiële
legersymbolen (de vlag, het legerwapen en de legergroet). Het 'leger' zelf is
opgedeeld in territoriën, divisies en korpsen.
Engels: The Salvation Army.
Lexicon
Grieks: lexicon, van lexikos = het woord
(lexis) betreffend, van legoo = spreken.
Wetenschappelijk woor- denboek, encyclopedie.
Parenteel
[1]
Alle afstammelingen van een bepaald echtpaar (de stamouders)
zowel in de mannelijke als in de vrouwelijke lijn
(de cognaten).
Proband
Latijn: probandus, van probare = keuren,
op de proef stellen.
[1] De persoon waarvan men uitgaat in een
kwartierstaat.
Ook: kwartierdrager.
Rechte lijn
Zie: stamreeks.
The Salvation Army (SA)
Engelse benaming van het
Leger des Heils.
Seyss-Inquart, Arthur (1892-1946), Duits- Oostenrijks nationaal socialistisch politicus, werd onder druk van Hitler op 11 maart 1938 bondskanselier van Oostenrijk en bewerk- stelligde een dag later (!) de 'Anschluss' van Oostenrijk bij Duitsland. Van 1940 tot 1945 was hij Duits rijkscommissaris voor het bezette Neder- landse gebied. Hij werd als oorlogsmisdadiger te Neurenberg opgehangen. [4]
Stamouders
[1]
Oudst bekende voorouders van een geslacht.
Stamreeks
[1]
De onmiddellijke afstamming van een lid van het geslacht van de
stamvader, met verwaarlozing van andere
kinderen en zijtakken.
Ook: rechte lijn.
Stamvader
[1]
Oudst bekende mannelijke voorvader in
de rechte lijn. Meestal gaf hij zijn naam aan het
geslacht.
Naar begin van lexicon ![]() |
Naar begin van lexicon ![]() |